*Luật sư Đặng Văn Vương, Phó trưởng Văn phòng Luật sư Phong & Partner, trả lời:
Luật sư Đặng Văn Vương - Phó Trưởng Văn phòng Luật sư Phong & Partners
Theo thông tin chị Quyên cung cấp, việc ông Hưng mượn tiền của chị là thỏa thuận cho vay tài sản. Đến thời hạn trả nợ (ngày 1-12-2021), ông Hưng có nghĩa vụ trả nợ theo giấy mượn tiền. Trường hợp ông Hưng không trả đúng thời hạn theo thỏa thuận thì chị Quyên có quyền yêu cầu ông Hưng trả tiền gốc và lãi của số tiền gốc 250.000.000 đồng với mức lãi suất 10%/năm tính từ thời điểm đến hạn trả nợ cho đến lúc trả nợ. Cụ thể, nội dung này được quy định tại Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
"Điều 463. Hợp đồng vay tài sản
Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.
Điều 466. Nghĩa vụ trả nợ của bên vay
1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Điều 468. Lãi suất
1. Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.
Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.
2. Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này tại thời điểm trả nợ."
Ngoài ra, tuy đây là thỏa thuận dân sự nhưng đến thời hạn trả nợ, ông Hưng có điều kiện, khả năng trả nợ nhưng cố tình không trả là một trong những dấu hiệu của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản được quy định cụ thể tại Điểm a Khoản 1 Điều 175 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017:
"1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả."
Dựa vào những thông tin chị Quyên cung cấp và những quy định của pháp luật nêu trên, để đảm bảo quyền lợi của mình (lấy lại số tiền đã cho mượn), chị Quyên có thể thực hiện các bước như dưới đây:
Bước 1: Gặp gỡ ông Hưng (hoặc gọi điện, nhắn tin tùy điều kiện thực tế) để trao đổi cho ông Hưng hiểu nếu ông Hưng cứ tiếp tục không chịu trả nợ thì chị sẽ đề nghị Cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định pháp luật. Lúc đó, ông sẽ có nguy cơ bị truy cứu trách nhiệm hình sự, ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của ông. Nếu ông Hưng vẫn không hợp tác thì thực hiện các bước tiếp theo.
Bước 2: Thu thập, củng cố các tài liệu chứng cứ chứng minh việc ông Hưng mượn tiền (giấy mượn tiền, thông tin chuyển khoản nếu có) và các chứng cứ chứng minh ông Hưng có đủ điều kiện, khả năng trả nợ (hình ảnh nhà cửa, xe cộ cùng với các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu).
Bước 3: Làm đơn tố cáo/tố giác tội phạm gửi đơn Cơ quan cảnh sát điều tra cấp huyện nơi ông Hưng sinh sống/làm việc để yêu cầu cơ quan điều tra giải quyết.
Bước 4: Làm đơn khởi kiện gửi đến tòa án cấp huyện nơi ông Hưng đang sinh sống để yêu cầu tòa án buộc ông Hưng trả số tiền gốc đã mượn cùng khoản lãi tương ứng nếu Cơ quan cảnh sát điều tra xác định vụ việc chỉ đơn thuần là quan hệ dân sự, không có yếu tố hình sự.
Bước 5: Yêu cầu cơ quan thi hành án cưỡng chế thi hành án trong trường hợp đã có bản án có hiệu lực pháp luật nhưng ông Hưng không tự nguyện thi hành.
Bài viết được đăng trên Báo Công an Đà Nẵng ngày 17/01/2023.
=========================
HỆ THỐNG VĂN PHÒNG LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI ĐÀ NẴNG
1. Phong & Partners tại Hải Châu - Thanh Khê
Địa chỉ: Tầng 6 Toà nhà Thành Lợi, 249 Nguyễn Văn Linh, quận Thanh Khê, Đà Nẵng.
Điện thoại: 02363 822 678 - 0905 102 425
2. Phong & Partners tại Sơn Trà
Địa chỉ: 01 Đông Giang, quận Sơn Trà, Đà Nẵng.
Điện thoại: 0905 205 624
3. Phong & Partners tại Liên Chiểu
Địa chỉ: 21 Trương Văn Đa, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng.
Điện thoại: 0961 283 093
4. Phong & Partners tại Ngũ Hành Sơn
Địa chỉ: 03 Chu Cẩm Phong, quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng.
Điện thoại: 0905 579 269
5. Phong & Partners tại Cẩm Lệ - Hòa Vang
Địa chỉ: 346 Cách Mạng Tháng Tám, quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng.
Điện thoại: 0901 955 099
Email: phongpartnerslaw@gmail.com
Website: https://phong-partners.com
Fanpage: https://www.facebook.com/phongpartnerslaw
https://www.facebook.com/luatsugioinguhanhson