Ông Nguyễn Công Trân – Chủ một Doanh nghiệp tại Quảng Nam hỏi:
Thời gian vừa rồi, qua phương tiện truyền thông, tôi được biết đến một vài vụ tranh chấp liên quan đến hợp đồng bảo hiểm tài sản (HĐBH), với tài sản được bảo hiểm là nhà xưởng, hàng hóa lưu kho, hàng hóa trên đường vận chuyển...
Tôi nhận thấy, các tranh chấp đều phát sinh từ sự không rõ ràng của nội dung HĐBH. Xem lại các HĐBH Công ty, tôi phát hiện có khá nhiều nội dung chưa được tường minh. Tuy nhiên, thực tế để làm rõ từng nội dung cụ thể của cả một HĐBH là không dễ dàng vì yêu cầu nhanh chóng của giao dịch. Vậy tôi mong Luật sư có thể giúp tôi trả lời 02 vấn đề:
- Thứ nhất, bằng cách nào yêu cầu Công ty Bảo hiểm giải thích đầy đủ các nội dung không rõ ràng của HĐBH?
- Thứ hai, trong trường hợp hai bên có tranh chấp về một nội dung không rõ ràng của HĐBH thì pháp luật giải quyết như thế nào?
Ths. LS Lê Ngô Hoài Phong trả lời:
Bảo hiểm là ngành dịch vụ có tính đặc thù. Đó là một quy trình kinh tế đảo ngược mà chất lượng dịch vụ, đạo đức, trách nhiệm của bên bán bảo hiểm chỉ được kiểm chứng sau khi sự kiện bảo hiểm xảy ra. Nói cách khác, mua bảo hiểm là hình thức mà doanh nghiệp đánh cược sự an toàn của doanh nghiệp mình vào những lời hứa của các công ty bảo hiểm. Về thắc mắc của ông Trân, tôi xin trả lời như sau.
- Thứ nhất, để yêu cầu công ty bảo hiểm giải thích đầy đủ các nội dung không rõ ràng của HĐBH, trước tiên, bên mua bảo hiểm cần phải liệt kê ra được các nội dung không rõ ràng trong HĐBH. Sau đó, yêu cầu bên bán bảo hiểm giải thích. Tuy nhiên, vì nhiều lý do nên để làm được điều này không hề dễ. Bên mua bảo hiểm cần chuẩn bị quỹ thời gian, nhân lực cho quá trình đàm phán cũng như yêu cầu giải thích HĐBH.
- Thứ hai, trong trường hợp nội dung HĐBH không rõ ràng mà giữa bên mua bảo hiểm và bên bán bảo hiểm không thống nhất, có cách hiểu khác nhau thì về nguyên tắc, nội dung đó được giải thích theo hướng có lợi cho bên mua bảo hiểm. Cụ thể, Điều 404 BLDS 2015 quy định là, khi HĐBH có điều khoản không rõ ràng thì việc giải thích điều khoản đó không chỉ dựa vào ngôn từ của HĐBH mà phải căn cứ vào ý chí của các bên được thể hiện trong toàn bộ quá trình xác lập, thực hiện HĐBH. Khi HĐBH có điều khoản hoặc ngôn từ có thể hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau thì phải giải thích theo nghĩa phù hợp nhất với mục đích, tính chất của HĐBH. Khi HĐBH có điều khoản hoặc ngôn từ khó hiểu thì phải được giải thích theo tập quán tại địa điểm giao kết HĐBH. Các điều khoản trong HĐBH phải được giải thích trong mối liên hệ với nhau, sao cho ý nghĩa của các điều khoản đó phù hợp với toàn bộ nội dung HĐBH. Trường hợp có sự mâu thuẫn giữa ý chí chung của các bên với ngôn từ sử dụng trong HĐBH thì ý chí chung của các bên được dùng để giải thích HĐBH. Trường hợp bên soạn thảo đưa vào HĐBH nội dung bất lợi cho bên kia thì khi giải thích HĐBH, phải theo hướng có lợi cho bên kia. Cụ thể hơn, Điều 21 Luật Kinh doanh bảo hiểm quy định là, trong trường hợp HĐBH có điều khoản không rõ ràng thì điều khoản đó được giải thích theo hướng có lợi cho bên mua bảo hiểm. Thực tế, pháp luật đã quy định khá rõ ràng về nguyên tắc giải thích HĐBH nhưng tranh chấp vẫn cứ xảy ra. Do vậy, trước khi mua bảo hiểm, nếu bên mua bảo hiểm dành thời gian cho việc yêu cầu bên bán giải thích HĐBH thì sẽ hạn chế khả năng tranh chấp xảy ra, giảm thiểu thời gian, nhân lực, vật lực cho việc theo đuổi vụ tranh chấp.
================
VĂN PHÒNG LUẬT SƯ LÊ NGÔ HOÀI PHONG
PHONG & PARTNERS LAW FIRM
Add: Tầng 6 Toà nhà Thành Lợi, 249 Nguyễn Văn Linh, thành phố Đà Nẵng
Tel: 0236.3822678 – 0905102425
Email: phongpartnerslaw@gmail.com
Web: https://phong-partners.com/