Tuổi cao đó là quy luật của cuộc sống. Song, những người cao tuổi chính là những người từng trải, những người có kiến thức và bề dày kinh nghiệm được đúc kết từ hoạt động thực tiễn của bản thân. Chính vì thế mà trong xã hội hiện đại ngày nay, không ít người “tuổi già nhưng chí không già” vẫn mong muốn tiếp tục làm việc khi có đủ sức khỏe, trình độ để cống hiến.
Tuy nhiên, NLĐ cao tuổi lại là một đối tượng được quan tâm đặc biệt trong quan hệ pháp luật lao động. Do vậy, khi giao kết hợp đồng lao động (HĐLĐ) với người lao động cao tuổi (NLĐ) thì NSDLĐ cần lưu ý các chế độ đối với nhóm đối tượng NLĐ này theo quy định tại Điều 148, 149 Bộ luật Lao động 2019 như sau:
- Hai bên có thể thỏa thuận giao kết nhiều lần HĐLĐ xác định thời hạn.
- Không được sử dụng NLĐ cao tuổi làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm có ảnh hưởng xấu tới sức khỏe NLĐ cao tuổi, trừ trường hợp bảo đảm các điều kiện làm việc an toàn.
- NLĐ cao tuổi có quyền thỏa thuận với người sử dụng lao động (NSDLĐ) về việc rút ngắn thời giờ làm việc hằng ngày hoặc áp dụng chế độ làm việc không trọn thời gian.
Ngoài ra, NSDLĐ còn cần đặc biệt lưu ý về các chế độ bảo hiểm đối với NLĐ cao tuổi. Theo quy định tại Khoản 1 Điều 168 BLLĐ, khi NLĐ thực hiện HĐLĐ với NSDLĐ thì NSDLĐ có trách nhiệm đóng BHXH bắt buộc, BHTN và BHYT cho NLĐ. Tuy nhiên, đối với NLĐ cao tuổi, chúng ta cần quan tâm đến việc hưởng lương hưu của họ để từ đó xác định các chế độ mà NSDLĐ phải chi trả khi giao kết HĐLĐ với NLĐ cao tuổi, cụ thể như sau:
(1) Bảo hiểm Xã hội bắt buộc
Căn cứ quy định tại Điều 54 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (BHXH), NLĐ cao tuổi đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng BHXH thì NLĐ cao tuổi chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu. Nên khi làm việc theo HĐLĐ quy định tại Điểm a và b Khoản 1, Điều 2 Luật BHXH mà không thuộc trưởng hợp hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng quy định tại khoản 9, Điều 123 Luật BHXH và được quy định chi tiết tại Khoản 4, Điều 2 Nghị định 115/2015/NĐ-CP, thì NLĐ và NSDLĐ phải tham gia BHXH bắt buộc.
(2) Bảo hiểm y tế
Căn cứ quy định tại Khoản 1 Điều 1 và Khoản 1 Điều 2 NĐ 146/2018/NĐ-CP, đối tượng tham gia BHYT gồm (i) NLĐ làm việc theo HĐLĐ do NSDLĐ đóng và (ii) người hưởng lương hưu do cơ quan bảo hiểm xã hội đóng. Do đó, trường hợp NLĐ cao tuổi chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu, thì NSDLĐ có trách nhiệm đóng BHYT cho NLĐ cao tuổi; và ngược lại, trường hợp NLĐ cao tuổi đã đủ điều kiện hưởng lương hưu và đang hưởng lương hưu thì NSDLĐ không cần phải đóng BHYT cho NLĐ cao tuổi.
(3) Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN)
Căn cứ quy định tại Khoản 1 Điều 43 Luật Việc làm 2013, đối tượng tham gia BHTN bắt buộc gồm NLĐ đang làm việc theo HĐLĐ và NSDLĐ có trách nhiệm đóng BHTN cho NLĐ. Căn cứ quy định tại Khoản 2 Điều 43 Luật Việc làm, người đang hưởng lương hưu không phải tham gia BHTN. Do đó, trường hợp NLĐ cao tuổi chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu thì NSDLĐ có trách nhiệm đóng BHTN cho NLĐ cao tuổi; và ngược lại, trường hợp NLĐ cao tuổi đã đủ điều kiện hưởng lương hưu và đang hưởng lương hưu thì NSDLĐ không cần phải đóng BHTN cho NLĐ cao tuổi.
Trên đây là tư vấn của Phong & Partners liên quan đến chế độ lao động đối với người lao động cao tuổi. Mọi thắc mắc cần giải đáp, Quý độc giả có thể gửi email, liên hệ số điện thoại hoặc đến trực tiếp văn phòng để được tư vấn, hỗ trợ bởi đội ngũ Luật sư Phong & Partners.
===================
VĂN PHÒNG LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS
Add: Tầng 6 Toà nhà Thành Lợi, 249 Nguyễn Văn Linh, Đà Nẵng - 0905.102425
CN Sơn Trà: 01 Đông Giang, Đà Nẵng - 0905.205624
CN Liên Chiểu: 21 Trương Văn Đa, Đà Nẵng - 0901.955099
CN Ngũ Hành Sơn: 03 Chu Cẩm Phong, Đà Nẵng - 0905.579269
Tel: 0236.3822678
Email: phongpartnerslaw@gmail.com
