*Luật sư Trương Đức Trung (Văn phòng Luật sư Phong & Partners – Chi nhánh Quảng Nam) trả lời:
Trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự, quyền bào chữa là một trong các quyền cơ bản của công dân khi tham gia tố tụng. Thông thường, để bảo đảm tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của mình, người bị buộc tội thường mời những người có chuyên môn pháp lý và kinh nghiệm hành nghề để bào chữa cho mình. Tuy nhiên, khi người bị buộc tội đang bị tạm giam thì sẽ gặp khó khăn trong việc trực tiếp mời luật sư bào chữa. Do đó, pháp luật đã tạo điều kiện để những người thân thích của họ như vợ, chồng, cha, mẹ, con, anh, chị, em ruột, hoặc người đại diện hợp pháp được phép thay họ thực hiện quyền này. Cụ thể tại Điều 75 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 quy định:
“Điều 75. Lựa chọn người bào chữa
1. Người bào chữa do người bị buộc tội, người đại diện hoặc người thân thích của họ lựa chọn.”
Như vậy căn cứ theo quy định trên thì chị A. có thể mời Luật sư tham gia bào chữa cho chồng của chị. Thời điểm chị A có thể mời Luật sư tham gia bào chữa cho chồng chị được quy định tại Điều 74 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 như sau:
“Điều 74. Thời điểm người bào chữa tham gia tố tụng
Người bào chữa tham gia tố tụng từ khi khởi tố bị can.
Trường hợp bắt, tạm giữ người thì người bào chữa tham gia tố tụng từ khi người bị bắt có mặt tại trụ sở của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra hoặc từ khi có quyết định tạm giữ.”
Theo đó, Luật sư có thể tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho chồng chị A. ngay từ bây giờ. Để Luật sư có thể tham gia quá trình tố tụng, chị A. cần phải liên hệ đến các cá nhân, tổ chức hành nghề luật sư và yêu cầu họ cung cấp dịch vụ pháp lý cũng như yêu cầu Luật sư tham gia bảo vệ cho chồng chị. Sau khi nhận được yêu cầu của chị A., Luật sư sẽ thực hiện các thủ tục đăng ký bào chữa theo quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015.
Trong trường hợp chị A có đơn yêu cầu nhờ Luật sư bào chữa cho chồng của chị hiện đang bị tạm giam thì Cơ quan tiến hành tố tụng sẽ có trách nhiệm tiếp nhận đơn yêu cầu này và thông báo cho chồng chị để có ý kiến về việc nhờ Luật sư bào chữa. Nếu chồng chị A đồng ý việc nhờ Luật sư bào chữa, trong thời hạn 24 giờ kể từ thời điểm nhận đủ giấy tờ đăng ký bào chữa, Cơ quan tiến hành tố tụng sẽ ghi vào sổ đăng ký bào chữa và gửi văn bản thông báo người bào chữa ngay cho Luật sư. Khi đó, Luật sư sẽ có đầy đủ các quyền của người bào chữa theo quy định tại Điều 73 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015:
Điều 73. Quyền và nghĩa vụ của người bào chữa
1. Người bào chữa có quyền:
a) Gặp, hỏi người bị buộc tội;
d) Được cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng báo trước về thời gian, địa điểm lấy lời khai, hỏi cung và thời gian, địa điểm tiến hành hoạt động điều tra khác theo quy định của Bộ luật này;
đ) Xem biên bản về hoạt động tố tụng có sự tham gia của mình, quyết định tố tụng liên quan đến người mà mình bào chữa;
g) Đề nghị tiến hành hoạt động tố tụng theo quy định của Bộ luật này; đề nghị triệu tập người làm chứng, người tham gia tố tụng khác, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng;
h) Thu thập, đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật, yêu cầu;
i) Kiểm tra, đánh giá và trình bày ý kiến về chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan và yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá;
k) Đề nghị cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thu thập chứng cứ, giám định bổ sung, giám định lại, định giá lại tài sản;
m) Tham gia hỏi, tranh luận tại phiên tòa;
n) Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng;
o) Kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án nếu bị cáo là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất theo quy định của Bộ luật này.”
Như vậy, khi trở thành người bào chữa cho bị can, bị cáo, Luật sư được quyền tham gia vào một số hoạt động điều tra của cơ quan điều tra như được phép gặp và hỏi bị can, bị cáo; tham gia quá trình hỏi cung, đối chất để đảm bảo cho quá trình điều tra diễn ra một cách công bằng, minh bạch và đúng theo quy định của pháp luật. Việc có sự tham gia, theo dõi sát sao của Luật sư, người có kinh nghiệm và kỹ năng chuyên môn ngay từ những buổi đầu của quá trình tố tụng sẽ góp phần giúp bị can, bị cáo hiểu rõ quyền lợi của mình, trình bày đầy đủ các tình tiết liên quan để bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp.
Xem thêm: Quyền của Luật sư trong vụ án hình sự
Khi đảm nhận vai trò bào chữa cho chồng chị A, Luật sư không chỉ hỗ trợ pháp lý mà còn vận dụng các biện pháp phù hợp theo quy định pháp luật để đảm bảo tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của chồng chị A. Sự tham gia của Luật sư trong quá trình điều tra giúp chồng chị A có điều kiện trình bày rõ ràng về vụ việc, cung cấp chứng cứ cần thiết, qua đó tạo cơ sở bảo vệ quyền lợi một cách hiệu quả.
Từ những phân tích trên có thể khẳng định rằng không chỉ bị can, bị cáo có quyền mời Luật sư bào chữa cho mình mà những người thân thích của họ cũng có thể thay họ thực hiện việc này. Tuy nhiên, trên thực tế nhiều người không biết quy định này dẫn đến việc bỏ qua cơ hội mời Luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người thân mình khi họ vướng vào một vụ án hình sự. Để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của chồng, chị A. cần tìm kiếm một Luật sư chuyên về lĩnh vực hình sự để thực hiện các thủ tục tham gia tố tụng và bào chữa cho chồng của chị.
Bài viết được đăng trên Báo Công an Đà Nẵng ngày 08/02/2025.
=========================
HỆ THỐNG VĂN PHÒNG LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS
LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI TP ĐÀ NẴNG
1. Luật sư Phong & Partners tại Hải Châu - Thanh Khê
Địa chỉ: Tầng 6 Toà nhà Thành Lợi, 249 Nguyễn Văn Linh, Đà Nẵng.
Điện thoại: 02363.822.678 – 0905.102.425
2. Luật sư Phong & Partners tại Sơn Trà
Địa chỉ: 01 Đông Giang, quận Sơn Trà, Đà Nẵng
Điện thoại: 0905.205.624
3. Luật sư Phong & Partners tại Liên Chiểu
Địa chỉ: 223 Nguyễn Sinh Sắc, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng.
Điện thoại: 0961.283.093
4. Luật sư Phong & Partners tại Ngũ Hành Sơn
Địa chỉ: 03 Chu Cẩm Phong, quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng
Điện thoại: 0905.579.269
5. Luật sư Phong & Partners tại Cẩm Lệ - Hòa Vang
Địa chỉ: 346 Cách Mạng Tháng Tám, quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng.
Điện thoại: 0901.955.099
LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI TP HỒ CHÍ MINH
Địa chỉ: Tầng 9, Toà nhà K&M, số 33 Ung Văn Khiêm, phường 25, quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh.
Điện thoại: 0905.503.678 – 02822.125.678
Email: phongpartners.hcmc@gmail.com
LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI QUẢNG NAM
Địa chỉ: 63 Hoàng Diệu, phường Vĩnh Điện, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
Điện thoại: 0905.794.678
LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI TÂY NGUYÊN
Địa chỉ: 05 Nguyễn Trường Tộ, phường Diên Hồng, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.
Điện thoại: 0901.955.099
Email: phongpartnerslaw@gmail.com
Website: https://phong-partners.com
Fanpage: https://www.facebook.com/phongpartnerslaw
https://www.facebook.com/phongpartnerslaw.hcmc
https://www.facebook.com/luatsugioinguhanhson
https://www.facebook.com/luatsusontra
https://www.facebook.com/luatsuquanlienchieu