Thừa kế là câu chuyện muôn thuở mà rất nhiều người quan tâm bởi không những liên quan đến tài sản mà còn có thể kéo theo nhiều vấn đề phức tạp khác. Vậy cháu có được hưởng di sản thừa kế từ ông nội không?

Bạn đọc hỏi: chị Nguyễn Ngọc Lành, trú Q.Sơn Trà (TP Đà Nẵng), hỏi: Tôi và ông Lê là bạn bè quen biết, ông Lê làm nghề cầm đồ và cho vay tiền. Do gặp khó khăn trong kinh doanh, tôi ngỏ ý vay 100 triệu đồng và ông Lê đồng ý cho tôi vay với lãi suất 3,5%/tháng trong thời hạn 6 tháng với điều kiện tôi phải ra công chứng ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (gọi tắt là HĐ) mà tôi đang đứng tên cho ông Lê. Ông này nói rằng, HĐ chỉ là biện pháp làm tin trong thời gian ông Lê cho tôi vay, khi nào tôi trả lại cả gốc và lãi, hai bên sẽ ra công chứng ký hủy HĐ. Vì tin tưởng ông Lê là anh em quen biết trước đó, và đang trong hoàn cảnh khó khăn nên tôi đã đồng ý theo yêu cầu của ông Lê. Ông Lê cũng cam kết cầm giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (gọi tắt là GCN) của tôi mà không thực hiện các thủ tục chỉnh lý, đăng ký biến động sang tên, hoặc cầm cố thế chấp cho bên thứ ba… Thực tế tôi chỉ nhận của ông Lê 100 triệu đồng cho vay như nội dung giấy cam kết do chính ông Lê viết và đã trả lãi đầy đủ theo thỏa thuận được 2 tháng; hai bên không thực hiện bất cứ nội dung nào của HĐ. Đến tháng thứ ba, tôi muốn trả hết tiền vay và yêu cầu ông Lê cùng ra công chứng ký hủy HĐ, trả lại GCN cho tôi nhưng ông Lê hẹn lần hẹn lữa rất nhiều lần mà không chịu gặp tôi để thực hiện. Lo lắng, tôi nhờ người quen tìm hiểu thì biết được rằng, chỉ 4 ngày sau khi tôi và ông Lê ký HĐ, ông Lê đã hoàn thành thủ tục sang tên cho mình và được Văn phòng đăng ký đất đai đăng ký biến động sang tên ông Lê trên GCN của tôi. Hiện giờ tôi rất lo lắng và không biết phải làm gì để lấy lại tài sản của mình. Tôi liên tục gọi điện, nhắn tin yêu cầu gặp để giải quyết nhưng ông Lê luôn tránh né, hẹn hứa mà không chịu gặp tôi. Cho tôi hỏi HĐ giữa tôi và ông Lê có giá trị pháp lý không? Tôi cần làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình?

*Bạn đọc hỏi: chị Tuyết Mai, ở Q.Sơn Trà (TP Đà Nẵng), hỏi: Vợ chồng tôi kết hôn vào năm 2010 và đã có 2 con. Khi kết hôn, ba mẹ chồng tôi tặng riêng nhà đất cho chồng tôi để vợ chồng tôi sinh sống và nhà đất này đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên chồng tôi. Năm 2020, chồng tôi mất vì đột quỵ, thời điểm chồng tôi mất, ba mẹ chồng tôi còn sống và không nhắc gì đến chuyện tài sản này. Sau đó ba mẹ chồng tôi cũng lần lượt qua đời và cũng không để lại di chúc gì cả. Mới đây, anh ruột chồng tôi yêu cầu tôi phải chia thừa kế nhà đất cho anh ấy với lý do đó là tài sản ba mẹ cho riêng chồng tôi, không phải cho tôi. Hiện tại tôi đang rất lo lắng vì nhà đất này là tài sản riêng do chồng tôi đứng tên, đồng thời đây là nơi sinh sống duy nhất của mẹ con tôi. Cho tôi hỏi, anh chồng tôi có quyền hưởng thừa kế đối với nhà đất mà chồng tôi để lại hay không? Tài sản riêng của chồng thì tôi và 2 con tôi có được hưởng thừa kế không?

*Bạn đọc hỏi: anh Lê Quang Hòa, ở Q.Hải Châu (TP Đà Nẵng), hỏi: Vợ chồng tôi kết hôn năm 1995, có 2 người con. Chúng tôi có một căn nhà ở Q.Hải Châu. Năm 2020, vợ tôi phát bệnh tâm thần và hiện nay vẫn đang điều trị tại bệnh viện, không có khả năng nhận thức như người bình thường. Mọi sinh hoạt cá nhân đều không thể tự chủ được, phải có người giúp. Nay cuộc sống quá khó khăn, cha con tôi muốn bán ngôi nhà này để có tiền trang trải cuộc sống cũng như có chi phí chữa bệnh cho vợ tôi. Tuy nhiên, tôi nghe nói muốn bán tài sản chung của vợ chồng thì phải có chữ ký của cả vợ và chồng. Cho hỏi tôi có quyền bán căn nhà chung của vợ chồng tôi không? Nếu được, tôi cần làm những thủ tục gì và chuẩn bị giấy tờ gì?

*Bạn đọc hỏi: anh Chất, ở TP Đà Nẵng, hỏi: Tôi sinh ra và lớn lên tại Đà Nẵng. Từ năm 2017, tôi sang Mỹ sinh sống và làm việc, tuy nhiên tôi vẫn mang quốc tịch Việt Nam. Hiện nay, ba mẹ tôi muốn cho tôi một mảnh đất ở tại phường Nại Hiên Đông (Q.Sơn Trà, TP Đà Nẵng). Hiện mảnh đất này để trống, chưa xây dựng công trình gì cả. Cho tôi hỏi tôi có được nhận tặng cho mảnh đất này không? Nếu không, có giải pháp nào để tôi nhận được mảnh đất này?

*Bạn đọc hỏi: ông Trần Đình Mạnh, ở TP Đà Nẵng, hỏi: Tôi cùng vợ đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (gọi tắt là sổ đỏ) có diện tích 512m2 tại TP Đà Nẵng. Năm 2016, vợ chồng tôi đã tặng cho một phần diện tích cho hai người con gái, con gái đầu là 102m2, con gái thứ 2 là 95m2 và đều đã được cấp sổ đỏ. Hai phần đất được tặng cho này tọa lạc ở phía sau nhà vợ chồng chúng tôi. Vì vậy, vợ chồng tôi đã đồng ý dùng một phần diện tích đất là 40m2 dùng làm lối đi qua để cho gia đình hai người con của chúng tôi sử dụng làm đường đi chung nội bộ. Phần lối đi chung này cũng được thể hiện trên sổ đỏ của chúng tôi là “diện tích sử dụng chung”. Ngày 15-5-2022, UBND quận B. ra quyết định thu hồi đất với diện tích 55m2 đất của gia đình tôi để làm dự án khu dân cư. Khi tiến hành đo đạc, gia đình tôi phát hiện diện tích thực tế bị thu hồi là 95m2, nhiều hơn 40m2 so với quyết định thu hồi đất. Gia đình tôi đã nhiều lần kiến nghị UBND quận B. tiến hành ra quyết định thu hồi bổ sung 40m2 đất để giải quyết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Tuy nhiên, UBND quận B. đã phản hồi rằng diện tích 40m2 đất đó do gia đình tôi làm lối đi chung, đã trở thành đất giao thông nên không được xem xét bồi thường. Chưa tiến hành giải quyết thỏa đáng cho gia đình tôi, ngày 30-3-2023, UBND quận B. đã cho lực lượng xuống để cưỡng chế thu hồi 95m2 đất của gia đình tôi. Xin hỏi diện tích 40m2 đất dùng làm lối đi chung nội bộ của gia đình tôi khi Nhà nước thu hồi có được bồi thường không? Hành vi cưỡng chế thu hồi phần diện tích 40m2 đất của UBND quận B. như vậy có đúng không? Nếu không thì gia đình tôi phải làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình?