QUYỀN ĐÀM PHÁN VỀ GIÁ BỒI THƯỜNG KHI BỊ THU HỒI ĐẤT

Luật sư Đất đai - nhà ở

Giá trị đền bù và bố trí tái định cư là vấn đề mà người dân và doanh nghiệp luôn quan tâm khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội. Trên thực tế, không ít người dân bức xúc vì chính sách giá bồi thường của Nhà nước chưa thỏa đáng, không đáp ứng được yêu cầu của người dân. Vậy, theo quy định của pháp luật, người bị thu hồi đất có được quyền thỏa thuận về giá đất khi bị thu hồi hay không? Văn phòng Luật sư Phong & Partners tư vấn cho bạn đọc như sau.

1. Trường hợp không được thỏa thuận về giá bồi thường

Theo Điều 62 Luật Đất đai 2013 thì Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, cộng đồng trong các trường hợp sau:

Thực hiện các dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư mà phải thu hồi đất;
Thực hiện các dự án do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định đầu tư mà phải thu hồi đất;
Thực hiện các dự án do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chấp thuận mà phải thu hồi đất.

Bên cạnh đó, khoản 2 Điều 74 Luật Đất đai 2013 quy định: “Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất”.

Như vậy, trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất, người dân không được thỏa thuận về giá bồi thường cũng như việc bố trí tái định cư. Giá bồi thường được Nhà nước xác định phù hợp với cơ chế thị trường và quy định cụ thể tại từng địa phương.

2. Trường hợp được thỏa thuận về giá bồi thường

Điều 73 Luật Đất đai 2013 quy định:

“1. Việc sử dụng đất để thực hiện dự án, công trình sản xuất, kinh doanh không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất quy định tại Điều 61 và Điều 62 của Luật này mà phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt thì chủ đầu tư được nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

2. Nhà nước có chính sách khuyến khích việc thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân để thực hiện dự án, công trình sản xuất, kinh doanh.”

Do đó, với trường hợp chủ đầu tư được nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất đối với dự án, công trình sản xuất, kinh doanh không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất, Nhà nước cho phép và khuyến khích chủ đầu tư tự thỏa thuận với người sử dụng đất về mức bồi thường hợp lý. Người sử dụng đất cần tìm hiểu rõ bị thu hồi đất trong trường hợp nào để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp khi nhận bồi thường và bố trí tái định cư.