1. Chia thừa kế là gì?

Chia thừa kế là việc người được hưởng di sản thừa kế tiến hành phân chia di sản sau khi sự kiện cái chết của người để lại di sản xảy ra. Việc phân chia di sản thừa kế phải đảm bảo di sản đó đã thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài sản và các khoản chi phí liên quan đến thừa kế theo quy định pháp luật. Sau khi đã thanh toán đầy đủ, phần còn lại trong khối tài sản của người chết để lại chính là phần di sản dùng để chia cho những người được hưởng di sản thừa kế.

2. Chia thừa kế theo di chúc là gì?

Chia thừa kế theo di chúc là quá trình phân chia tài sản của người đã qua đời dựa trên những điều khoản được ghi trong di chúc hợp pháp mà họ để lại. Thừa kế di chúc là hình thức thừa kế được pháp luật ưu tiên hàng đầu vì nó thể hiện ý chí, nguyện vọng cá nhân của người để lại tài sản.

Theo đó, việc phân chia di sản được thực hiện theo ý chí của người để lại di chúc; nếu di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế thì di sản được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Trường hợp di chúc xác định phân chia di sản theo hiện vật thì người thừa kế được nhận hiện vật kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị hao mòn của hiện vật tính đến thời điểm phân chia di sản; nếu hiện vật bị tiêu hủy do lỗi của người khác thì người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. Trường hợp di chúc chỉ xác định phân chia di sản theo tỷ lệ đối với tổng giá trị khối di sản thì tỷ lệ này được tính trên giá trị khối di sản đang còn vào thời điểm phân chia di sản.

3. Chia thừa kế theo pháp luật là gì?

Chia thừa kế theo pháp luật là quá trình phân chia tài sản của người đã qua đời cho người còn sống theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định. Chia thừa kế theo pháp luật được thực hiện trong trường hợp: (i) không có di chúc; (ii) di chúc không hợp pháp; (iii) những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế; (iv) những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

4. Mẫu đơn kiện chia thừa kế (Mới nhất)

Mẫu đơn kiện chia thừa kế - Tải mẫu tại đây 

5. Hướng dẫn hoàn chỉnh Đơn kiện chia thừa kế)?

Một số vấn đề cần lưu ý khi điền vào mẫu Đơn kiện chia thừa kế:

(1) Ghi địa điểm làm đơn khởi kiện (ví dụ: Đơn khởi kiện được lập tại thành phố Đà Nẵng thì ghi Đà Nẵng, ngày... tháng… năm...).

(2) Tên Tòa án có thẩm quyền giải quyết chia thừa kế.

Nếu là Toà án nhân dân cấp huyện, thì cần ghi rõ Toà án nhân dân huyện nào thuộc tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương nào (ví dụ: Toà án nhân dân quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng).

Nếu là Toà án nhân dân cấp tỉnh (đối với trường hợp tranh chấp thừa kế có yếu tố nước ngoài như người thừa kế đang sinh sống và/hoặc làm việc ở nước ngoài...), thì ghi rõ Toà án nhân dân tỉnh/thành phố nào (ví dụ: Toà án nhân dân thành phố Đà Nẵng).

(3) Nếu người khởi kiện là cá nhân thì ghi họ tên. Đối với trường hợp người khởi kiện là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức làm chủ hành vi thì ghi họ tên, địa chỉ của người đại diện hợp pháp của cá nhân đó.

Nếu người khởi kiện là cơ quan, tổ chức thì ghi tên cơ quan, tổ chức và ghi họ tên của người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức khởi kiện đó.

(4) Ghi nơi cư trú tại thời điểm nộp đơn khởi kiện.

Nếu người khởi kiện là cá nhân, thì ghi đầy đủ địa chỉ nơi cư trú (ví dụ: Nguyễn Văn A, cư trú tại số 1500 đường Tiểu La, phường Hòa  Cường  Bắc, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng);

Nếu người khởi kiện là cơ quan, tổ chức thì ghi địa chỉ trụ sở chính của cơ quan, tổ chức đó (ví dụ: Công ty TNHH XX có trụ sở tại số 3490 Cách Mạng Tháng 8, phường Hòa Thuận Đông, quận Cẩm  Lệ, thành phố Đà Nẵng).

(5), (7) Ghi tương tự như hướng dẫn tại điểm (3).

(6), (8) Ghi tương tự như hướng dẫn tại điểm (4).

(9) Ghi tóm tắt nội dung về những gì đã xảy ra và vấn đề cụ thể mà đơn kiện đang đề xuất giải quyết. Việc viết tóm tắt nội dung vụ việc cần phải súc tích, rõ ràng và chứa đựng đủ thông tin để Tòa án hiểu về vụ việc một cách đầy đủ và chính xác.

(10) Nêu cụ thể từng vấn đề yêu cầu Tòa án giải quyết.

Ghi rõ tên các tài liệu kèm theo đơn khởi kiện gồm có những tài liệu nào và phải đánh số thứ tự (ví dụ: các tài liệu kèm theo đơn khởi kiện gồm có: bản sao hợp đồng mua bán nhà, bản sao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất…).

(11) Nếu người khởi kiện là cá nhân thì phải ký, ghi rõ họ tên và/hoặc điểm chỉ của người khởi kiện đó;

Trường hợp người khởi kiện là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức làm chủ hành vi thì người đại diện hợp pháp đó phải ký, ghi rõ họ tên và/hoặc điểm chỉ;

Trường hợp người khởi kiện, người đại diện hợp pháp không biết chữ, không nhìn được, không tự mình làm đơn khởi kiện, không tự mình ký, ghi rõ họ tên và/hoặc điểm chỉ thì người có năng lực hành vi tố tụng dân sự đầy đủ làm chứng, ký xác nhận vào đơn khởi kiện.

Nếu là cơ quan tổ chức khởi kiện thì người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức khởi kiện ký, ghi rõ họ tên, chức vụ của mình và đóng dấu của cơ quan, tổ chức đó.

Trường hợp tổ chức khởi kiện là doanh nghiệp thì việc sử dụng con dấu theo quy định của Luật doanh nghiệp.

6. Thời hiệu chia thừa kế được pháp luật quy định thế nào?

Khoản 3 Điều 150 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện”.

Thời hiệu khởi kiện thừa kế là thời hiệu thừa kế theo quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015. Theo đó, có 03 loại thời hiệu thừa kế như sau:

- Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế.

- Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

- Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

7. Án phí khởi kiện chia thừa kế bao nhiêu?

Theo quy định tại khoản 2 Điều 7 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14, khi một người khởi kiện chia tài sản thừa kế, họ phải đóng 50% tiền tạm ứng án phí tương đương với phần giá trị tài sản mà người khởi kiện yêu cầu được chia. Sau khi có bản án, quyết định của Tòa án, người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan sẽ phải đóng án phí tương ứng với phần của họ được hưởng.

Căn cứ theo Nghị quyết 326/2016/NQ – UBTVQH, mức án phí khởi kiện chia thừa kế di sản được chia thành hai loại: Án phí sơ thẩm và án phí phúc thẩm. Cụ thể, mức án phí khi khởi kiện chia di sản thừa kế được trình bày dưới đây.

a. Án phí sơ thẩm

Ví dụ: Trong đơn khởi kiện, người khởi kiện yêu cầu Tòa án chia cho người đó kỷ phần tương ứng với giá trị là 1.500.000.000 đồng (Một tỷ năm trăm triệu đồng). Khi đó, ta áp dụng mức án phí sơ thẩm tại mục (4). Theo đó, mức án phí được tính như sau:

Án phí = 36.000.000 + 3% x (1.500.000.000 – 800.000.000) = 57.000.000 đồng (Năm mươi bảy triệu đồng).

Người khởi kiện phải nộp mức án phí tạm ứng tương đương với 50% án phí là: 28.500.000 đồng (Hai mươi tám triệu năm trăm nghìn đồng).

b. Án phí phúc thẩm: Trường hợp bản án bị kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm, mức án phí phúc thẩm là 300.000 đồng.

8. Một số nội dung hỏi đáp về chia thừa kế

1. Thừa kế sổ tiết kiệm của cha đã mất

Xem bài viết tại Báo Công an Đà Nẵng: https://cadn.com.vn/thua-ke-so-tiet-kiem-cua-cha-da-mat-post290309.html

2. Có phải nộp thuế khi nhận thừa kế từ bạn thân không?

Xem bài viết tại Báo Công an Đà Nẵng: https://cadn.com.vn/co-phai-nop-thue-khi-nhan-thua-ke-tu-ban-than-khong-post290666.html

3. Trường hợp nào không được quyền hưởng di sản thừa kế theo pháp luật?

Xem bài viết tại Báo Công an Đà Nẵng: https://cadn.com.vn/truong-hop-nao-khong-duoc-quyen-huong-di-san-thua-ke-theo-phap-luat-post287091.html

4. Giải quyết chia di sản thừa kế trong trường hợp không xác định được nơi cư trú của đồng thừa kế

Xem bài viết tại Báo Công an Đà Nẵng: https://cadn.com.vn/giai-quyet-chia-di-san-thua-ke-trong-truong-hop-khong-xac-dinh-duoc-noi-cu-tru-cua-dong-thua-ke-post282215.html

5. Chồng mất, anh chồng có được nhận thừa kế không?

Xem bài viết tại Báo Công an Đà Nẵng: https://cadn.com.vn/chong-mat-anh-chong-co-duoc-nhan-thua-ke-khong-post278242.html

6. Khi nào di chúc miệng có hiệu lực?

Xem bài viết tại Báo Công an Đà Nẵng: https://cadn.com.vn/khi-nao-di-chuc-mieng-co-hieu-luc-post279952.html

7. Đất chưa có sổ đỏ, có được lập di chúc không?

Xem bài viết tại Báo Công an Đà Nẵng: https://cadn.com.vn/dat-chua-co-so-do-co-duoc-lap-di-chuc-khong-post281580.html

8. Người thừa kế có được quyền từ chối nhận di sản thừa kế hay không?

Trả lời:

Bộ luật Dân sự năm 2015

Điều 620. Từ chối nhận di sản

1. Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.

2. Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản để biết.

3. Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản.

Thừa kế là việc chuyển dịch tài sản của người chết sang cho người còn sống. Thừa kế có thể được thực hiện thông qua di chúc có hiệu lực của người chết hoặc thừa kế theo pháp luật trong trường hợp người chết không để lại di chúc. Khoản 1 Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015 quy định người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác. Ví dụ: Ông A từ chối nhận di sản của cha ruột để lại nhằm trốn tránh nghĩa vụ trả nợ cho một người khác. Trong trường hợp này, pháp luật sẽ không cho phép ông A từ chối nhận di sản thừa kế.

Ngoài ra, Điều 620 Bộ luật Dân sự năm 2015 cũng quy định việc từ chối nhận di sản thừa kế phải được lập bằng văn bản và gửi đến cho người đang quản lý di sản (nếu có), những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản trước thời điểm phân chia di sản để họ được biết.

1. Người không có tên trong di chúc có được nhận di sản thừa kế hay không?

Trả lời:

Bộ luật Dân sự năm 2015

Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.

Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình. Theo đó, những người được chỉ định trong di chúc sẽ được thừa hưởng di sản của người chết để lại. Tuy nhiên, có những trường hợp người không được chỉ định trong di chúc nhưng vẫn được hưởng di sản thừa kế.

Khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định “con chưa thành niên hoặc thành niên mà không có khả năng lao động, cha, mẹ, vợ, chồng” của người chết vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba một suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó.

Tuy nhiên quy định tại khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 không được áp dụng trong trường hợp người thừa kế từ chối nhận di sản bằng văn bản hoặc thuộc các trường hợp không được hưởng di sản quy định tại khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015.

================================

HỆ THỐNG VĂN PHÒNG LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS

LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI TÂY NGUYÊN

Địa chỉ: 05 Nguyễn Trường Tộ, phường Diên Hồng, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.

Điện thoại: 0901.955.099

LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI TP HỒ CHÍ MINH

Địa chỉ: Tầng 9, Toà nhà K&M, số 33 Ung Văn Khiêm, phường 25, quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh.

Điện thoại: 0905.503.678 – 02822.125.678

Email: phongpartners.hcmc@gmail.com

LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI TP ĐÀ NẴNG

1. Luật sư Phong & Partners tại Hải Châu - Thanh Khê

Địa chỉ: Tầng 6 Toà nhà Thành Lợi, 249 Nguyễn Văn Linh, Đà Nẵng.

Điện thoại: 02363.822.678 – 0905.102.425

2. Luật sư Phong & Partners tại Sơn Trà

Địa chỉ: 01 Đông Giang, quận Sơn Trà, Đà Nẵng

Điện thoại: 0905.205.624

3.  Luật sư Phong & Partners tại Liên Chiểu

Địa chỉ: 21 Trương Văn Đa, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng.

Điện thoại: 0961.283.093

4. Luật sư Phong & Partners tại Ngũ Hành Sơn

Địa chỉ: 03 Chu Cẩm Phong, quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng

Điện thoại: 0905.579.269

5. Luật sư Phong & Partners tại Cẩm Lệ - Hòa Vang

Địa chỉ: 346 Cách Mạng Tháng Tám, quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng.

Điện thoại: 0901.955.099

Email:         phongpartnerslaw@gmail.com

Website:     https://phong-partners.com

Fanpage:    https://www.facebook.com/phongpartnerslaw

                     https://www.facebook.com/luatsugioinguhanhson

                     https://www.facebook.com/luatsusontra

                     https://www.facebook.com/luatsuquanlienchieu

                     https://www.facebook.com/LuatsuCamLe