Đắm mình trong mênh mông của thị trường kinh doanh hiện nay, việc đảm bảo cho các thương nhân hạn chế tối đa những rủi ro khi ký kết hợp đồng kinh tế ngày càng trở nên vô cùng quan trọng. Bên cạnh những lợi ích mà hợp đồng mang lại, cũng tồn tại những khía cạnh mâu thuẫn và tranh chấp có thể nảy sinh. Do đó, vai trò của Luật sư giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế trở nên không thể phủ nhận. Hãy cùng tìm hiểu sự cần thiết của Luật sư giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế để bảo vệ quyền lợi và hạn chế các rủi ro trong các giao dịch kinh doanh qua bài viết dưới đây.
1. Hợp đồng kinh tế là gì?
“Hợp đồng kinh tế” hay còn gọi là “Hợp đồng thương mại” là thuật ngữ được nhắc đến trong Pháp lệnh Hợp đồng kinh tế năm 1989 để chỉ sự thỏa thuận bằng văn bản giữa các bên về việc thực hiện công việc nhằm mục đích kinh doanh. Thuật ngữ “hợp đồng kinh tế” được sử dụng cho đến khi Bộ luật Dân sự 2005 và Luật Thương mại 2005 có hiệu lực thi hành. Hiện nay, mặc dù Pháp lệnh về hợp đồng kinh tế 1989 không còn hiệu lực thi hành nhưng cộng đồng doanh nghiệp vẫn sử dụng thuật ngữ “hợp đồng kinh tế” để thể hiện các giao dịch mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ.
Như vậy, có thể hiểu thuật ngữ “hợp đồng kinh tế” có nghĩa là “hợp đồng mua bán” hoặc “hợp đồng dịch vụ”, là sự thỏa thuận bằng văn bản có tính ràng buộc về mặt pháp lý giữa hai hoặc nhiều bên nhằm xác định mối quan hệ, quyền và nghĩa vụ của các bên trong việc sản xuất, mua bán hàng hóa, cung ứng, sử dụng dịch vụ hoặc các hoạt động khác liên quan đến mục đích thương mại.
Một số loại hợp đồng kinh tế như:
- Hợp đồng mua bán hàng hóa;
- Hợp đồng hợp tác kinh doanh;
- Hợp đồng xây dựng;
- Hợp đồng gia công hàng hóa;
- Hợp đồng giao nhận thầu;
- Hợp đồng vận chuyển;
- Hợp đồng dịch vụ;
- Hợp đồng chuyển giao công nghệ;
- Hợp đồng đại lý;
- Hợp đồng môi giới;
- Hợp đồng thuê tài sản;
- Và các hợp đồng khác liên quan đến mục đích kinh doanh.
2. Tranh chấp hợp đồng kinh tế là gì?
Trên tinh thần Luật Thương mại 2005 và Luật Doanh nghiệp 2020, có thể hiểu tranh chấp hợp đồng kinh tế là sự bất đồng quan điểm, xung đột giữa các bên trong quan hệ hợp đồng đã giao kết về việc thực hiện hoặc thực hiện các quyền và nghĩa vụ mà mình cam kết trong hoạt động kinh tế gây thiệt hại đến lợi ích chính đáng của một hoặc một số bên khác.
3. Các loại tranh chấp hợp đồng kinh tế thường xảy ra
Các tranh chấp hợp đồng kinh tế thường phát sinh từ sự vi phạm của một bên. Tuy nhiên, không phải vi phạm nào cũng phát sinh tranh chấp. Mỗi loại giao dịch sẽ có một đặc thù khác nhau, dẫn đến sẽ có những tranh chấp hợp đồng mang tính đặc thù của loại hợp đồng đó. Dưới đây là một số tranh chấp hợp đồng kinh tế cơ bản sau:
- Tranh chấp về Thẩm quyền ký kết;
- Tranh chấp về Thuật ngữ gây nhầm lẫn;
- Tranh chấp về Thanh toán;
- Tranh chấp về Số lượng, khối lượng;
- Tranh chấp về Chất lượng;
- Tranh chấp về Thời hạn;
- Tranh chấp về Thời điểm chuyển giao rủi ro;
- Tranh chấp về Bảo hành;
- Tranh chấp về Bất khả kháng/hoàn cảnh thay đổi cơ bản;
- Tranh chấp về Phạt vi phạm;
- Tranh chấp về Bồi thường thiệt hại;
- Tranh chấp về Đơn phương chấm dứt hợp đồng;
- Tranh chấp về Giải quyết tranh chấp.
4. Các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế
Có 4 hình thức giải quyết tranh chấp kinh tế được quy định tại Điều 317 Luật Thương mại 2005 như sau:
a. Thương lượng là phương thức giải quyết tranh chấp thông qua việc các bên tự nguyện bàn bạc, thỏa thuận, tự dàn xếp, tháo gỡ những bất đồng phát sinh để loại bỏ tranh chấp mà không cần có sự trợ giúp hay phán quyết của bất kỳ bên thứ ba nào.
- Ưu điểm: Là cách thức giải quyết tranh chấp đơn giản, nhanh chóng, đỡ tốn kém nhất. Các bên tranh chấp đều đạt được mục đích, không có việc đối đầu, quan hệ hợp tác giữa các bên được duy trì...
- Nhược điểm: Kết quả thương lượng hoàn toàn phụ thuộc vào sự tự nguyện của mỗi bên tranh chấp mà không có bất kỳ cơ chế pháp lý nào đảm bảo việc thực thi đối với thỏa thuận của các bên trong quá trình thương lượng.
b. Hòa giải là phương thức giải quyết tranh chấp với sự tham gia của bên thứ ba làm trung gian hòa giải.
Khoản 1 Điều 3 Nghị định 22/2017/NĐ-CP quy định: “Hòa giải thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp thương mại do các bên thỏa thuận và được hòa giải viên thương mại làm trung gian hòa giải hỗ trợ giải quyết tranh chấp theo quy định của Nghị định này”.
- Điều kiện giải quyết tranh chấp bằng hòa giải thương mại
- Theo quy định tại Điều 6 Nghị định 22/2017/NĐ-CP, tranh chấp được giải quyết bằng hòa giải thương mại nếu các bên có thỏa thuận hòa giải.
- Các bên có thể thỏa thuận giải quyết tranh chấp bằng hòa giải trước, sau khi xảy ra tranh chấp hoặc tại bất cứ thời điểm nào của quá trình giải quyết tranh chấp.
- Ưu điểm: Được tiến hành nhanh gọn không gò bó và tiết kiệm được thời gian; chi phí thấp; Các bên có quyền tự định đoạt, lựa chọn bất kỳ người nào làm trung gian hòa giải cũng như địa điểm tiến hành hòa giải. Hòa giải mang tính thân thiện nhằm tiếp tục giữ gìn và phát triển các mối quan hệ kinh doanh vì lợi ích của cả hai bên nên nhìn chung ít gây hại đến quan hệ hợp tác vốn có của các bên
- Nhược điểm: Hình thức giải quyết khép kín, không công khai có thể nảy sinh những tiêu cực, trái pháp luật. Việc hòa giải có được tiến hành hay không phụ thuộc vào sự nhất trí của các bên, hòa giải viên không có quyền đưa ra một quyết định ràng buộc đối với các bên tranh chấp. Thỏa thuận hòa giải không có tính bắt buộc thi hành như phán quyết của trọng tài hay của tòa án.
c. Bằng trọng tài thương mại
Căn cứ theo khoản 1 Điều 3 Luật Trọng tài thương mại 2010, trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên thỏa thuận và được tiến hành theo quy định của Luật Trọng tài thương mại 2010.
- Điều kiện giải quyết tranh chấp: Căn cứ Điều 5 Luật Trọng tài thương mại 2010 quy định điều kiện giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài như sau:
- Tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài nếu các bên có thoả thuận trọng tài. Thỏa thuận trọng tài có thể được lập trước hoặc sau khi xảy ra tranh chấp.
- Trường hợp một bên tham gia thoả thuận trọng tài là cá nhân chết hoặc mất năng lực hành vi, thỏa thuận trọng tài vẫn có hiệu lực đối với người thừa kế hoặc người đại diện theo pháp luật của người đó, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.
- Trường hợp một bên tham gia thỏa thuận trọng tài là tổ chức phải chấm dứt hoạt động, bị phá sản, giải thể, hợp nhất, sáp nhập, chia, tách hoặc chuyển đổi hình thức tổ chức, thỏa thuận trọng tài vẫn có hiệu lực đối với tổ chức tiếp nhận quyền và nghĩa vụ của tổ chức đó, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.
- Ưu điểm: Thủ tục trọng tài tiện lợi, nhanh chóng, thể hiện tính chất mềm đơn giản, linh hoạt và mêm dẻo về mặt tố tụng. Các bên có thể chủ động về thời gian, địa điểm giải quyết tranh chấp, không trải qua nhiều cấp xét xử như ở toà án, cho nên hạn chế tốn kém về thời gian và tiền bạc cho các chủ thể tranh chấp…
- Nhược điểm: Tốn nhiều chi phí; vì chỉ sau một cấp xét xử duy nhất nên đôi khi các quyết định của trọng tài là không chính xác, gây thiệt hại đối với thương nhân. Trọng tài không phải là cơ quan quyền lực nhà nước nên khi xét xử, trong trường hợp cần áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời nhằm đảm bảo chứng cứ, trọng tài không thể ra quyết định mang tính chất bắt buộc về điều đó mà phải yêu cầu Tòa án thi hành các phán quyết của mình…
d. Bằng Tòa án: Giải quyết tranh chấp bằng tòa án là phương thức giải quyết tranh chấp thông qua hoạt động của cơ quan tài phán nhà nước, nhân danh quyền lực nhà nước, được tiến hành theo thủ tục, trình tự chặt chẽ nghiêm ngặt để đưa ra bản án hay quyết định buộc các bên có nghĩa vụ thi hành.
- Ưu điểm: Có tính cưỡng chế cao; thủ tục, trình tự tố tụng chặt chẽ và đảm bảo hiệu lực thi hành của các quyết định, phán quyết tại tòa. Là đại diện cho chủ quyền quốc gia, Tòa án có điều kiện tốt hơn trong việc tiến hành điều tra so với các trọng tài viên; Tòa còn có quyền cưỡng chế, triệu tập bên thứ ba đến tòa để giải quyết vụ án tranh chấp…
- Nhược điểm: Thủ tục tố tụng tài tòa án đã được pháp luật quy định cụ thể nên có thể thiếu linh hoạt trong một số trường hợp; Khi phán quyết của Tòa bị kháng cáo, quá trình tố tụng có thể bị trì hoãn và kéo dài thời gian hơn, phải trải qua nhiều cấp xét xử và ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các bên tranh chấp…
5. Một số lưu ý phòng tránh tranh chấp hợp đồng kinh tế
Nhằm hạn chế những rủi ro khi xảy ra tranh chấp giữa các bên trong hợp đồng kinh tế, các thương nhân cần lưu ý những vấn đề sau:
- Thứ nhất, lựa chọn đối tác: Để tránh tranh chấp xảy ra ngay trong giai đoạn giao kết hợp đồng khách hàng, nên lựa chọn đối tác đã có uy tín lâu năm trên thị trường, có thái độ làm việc nhiệt tình, chuyên nghiệp, có tinh thần hợp tác thiện chí.
- Thứ hai, soạn hợp đồng kinh tế chặt chẽ, phù hợp với việc thực hiện hợp đồng: Trước khi ký kết hợp đồng, các cá nhân, tổ chức nên tìm hiểu quy định của pháp luật hoặc lựa chọn luật sư tư vấn, người am hiểu có kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý, soạn thảo, rà soát các điều khoản trong hợp đồng, giải thích rõ các vấn đề pháp lý nhằm đưa ra những ý kiến đóng góp, sửa đổi bổ sung quy định trong hợp đồng, đảm bảo nội dung thoả thuận của các bên trong hợp đồng được chặt chẽ đúng quy định của pháp luật, đảm bảo được tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của các bên khi tham gia giao kết hợp đồng kinh tế.
- Trong quá trình thoả thuận và ký kết hợp đồng: Để hạn chế tranh chấp phát sinh, cần nhận diện các rủi ro tiềm ẩn được nêu dưới đây:
Trước khi giao kết hợp đồng, khách hàng cần phải xem xét các điều kiện để hợp đồng có hiệu lực. Nội dung của hợp đồng, cần soạn thảo những điều khoản có quy định rõ ràng, chi tiết về quyền và nghĩa vụ của các bên. Đồng thời cần quy định rõ các chế tài khi vi phạm hợp đồng và trách nhiệm bồi thường thiệt hại, mức bồi thường thiệt hại trong trường hợp cụ thể.
- Thứ ba, nghiêm túc tuân thủ thực hiện hợp đồng: Trong quá trình thực hiện hợp đồng, các bên cần tuân thủ hợp đồng và quy định pháp luật liên quan; luôn kịp thời thông báo cho bên còn lại về những vấn đề phát sinh. Nếu có sự vi phạm, các bên cần lập biên bản sự việc để làm căn cứ ghi nhận sự vi phạm quy định của hợp đồng và quy định của pháp luật để có cơ sở giải quyết tranh chấp.
6. Luật sư giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế làm những việc gì?
Luật sư giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế cung cấp dịch vụ pháp lý, bao gồm nhưng không giới hạn các công việc sau:
- Tư vấn quy định pháp luật và đưa ra các cơ sở pháp lý bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng;
- Tư vấn các giải pháp, trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế phù hợp;
- Đại diện thương lượng, đàm phán đề giải quyết vấn đề tranh chấp;
- Thu thập, củng cố các hồ sơ, tài liệu phục vụ cho quá trình giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế;
- Soạn thảo, chuẩn bị hồ sơ và thực hiện thủ tục khởi kiện tại Toà án hay Trung tâm trọng tài;
- Đại diện làm việc với Tòa án hay Trọng tài và các tổ chức, cá nhân liên quan;
- Đại diện tham gia tố tụng tại Tòa án, Trọng tài thương mại hoặc các cơ quan tài phán khác
- Tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho thương nhân tại Toà án hay Trung tâm trọng tài;
- Tư vấn các vấn đề phát sinh trong suốt quá trình giải quyết vụ việc.
7. Vì sao cần thuê Luật sư giải quyết tranh chấp Hợp đồng kinh tế?
Khi tranh chấp hợp đồng kinh tế xảy ra, các bên rơi vào trạng thái “ai cũng cho mình đúng”, không nắm rõ quy định của pháp luật, không đánh giá được hết các chứng cứ, không định hướng được cách thức giải quyết tranh chấp phù hợp nhất… Do đó, một khi tự các bên giải quyết sẽ nhanh chóng đẩy tranh chấp đi xa và thậm chí đi theo con đường mà các bên sau này đều nhận ra là sai lầm (cả hai bên tranh chấp đều thiệt hại).
Vì vậy, để tránh những thiệt hại cho thương nhân cũng như giữ gìn và phát triển mối quan hệ tốt đẹp giữa các bên, Luật sư giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế – những người có kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm trong lĩnh vực giải quyết tranh chấp hợp đồng sẽ là sự lựa chọn tối ưu doanh nghiệp đang gặp tranh chấp hợp đồng kinh tế.
8. Tiêu chí lựa chọn Luật sư giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế là gì?
Tại Phong & Partners, chúng tôi đã định hình và luôn trung thành với các tiêu chí quan trọng để xây dựng đội ngũ Luật sư giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế, cụ thể như sau:
Một là, tiêu chuẩn về phẩm hạnh
Hai là, tiêu chuẩn về kỹ năng nghề nghiệp
- Kỹ năng tư duy logic và tư duy pháp lý;
- Kỹ năng trình bày vấn đề bằng ngôn ngữ viết và ngôn ngữ nói;
- Kỹ năng nghiên cứu và phân tích quy định của pháp luật;
- Kỹ năng tranh luận và phản biện;
- Kỹ năng đàm phán và thuyết phục;
- Kỹ năng kiểm soát cảm xúc.
9. Tìm luật sư giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế ở đâu?
Hiện nay, lĩnh vực nào cũng vậy, để tìm một đơn vị cung cấp dịch vụ là quá đơn giản. Tuy nhiên, để tìm được đơn vị vừa có đủ năng lực chuyên môn, vừa có tâm huyết và đạo đức là vô cùng khó khăn. Và việc tìm một Luật sư nói chung và một Luật chuyên giải quyết tranh chấp Hợp đồng kinh tế nói riêng đáp ứng được các tiêu chí về chuyên môn, tâm huyết và đạo đức với nghề còn khó khăn hơn nữa.
Văn phòng Luật sư Phong & Partners đã và đang cung cấp dịch vụ tư vấn, đại diện giải quyết các vấn đề phát sinh liên quan đến tranh chấp hợp đồng kinh tế trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng và cả nước nói chung. Tại đây, các vụ việc được tiếp cận và giải quyết tranh chấp bằng việc “khơi dậy” thiện chí của các bên nhằm dung hòa những xung đột bằng công thức win-win. Con đường pháp lý sẽ là lựa chọn cuối cùng nhằm giúp khách hàng đạt được kết quả tốt nhất nhưng ít tổn thất nhất về tâm, trí, lực, tài sản; và quan trọng hơn là giúp các bên gìn giữ và phát triển mối quan hệ tốt đẹp. Bằng năng lực chuyên môn, uy tín, tâm huyết và đạo đức của mình, Văn phòng Luật sư Phong & Partners đã giải quyết thành công nhiều vụ tranh chấp Hợp đồng kinh tế mà không phải khởi kiện ra Toà án hay Trung tâm trọng tài.
_____
HỆ THỐNG VĂN PHÒNG LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS
LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI TÂY NGUYÊN
Địa chỉ: 05 Nguyễn Trường Tộ, phường Diên Hồng, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.
Điện thoại: 0282 2125678 – 0905 530 678
LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI TP HỒ CHÍ MINH
Địa chỉ: Tầng 9, Toà nhà K&M, số 33 Ung Văn Khiêm, phường 25, quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh.
Điện thoại: 0905.503.678 - 02822 12 5678
Email: phongpartners.hcmc@gmail.com
LUẬT SƯ PHONG & PARTNERS TẠI TP ĐÀ NẴNG
1. Luật sư Phong & Partners tại Hải Châu - Thanh Khê
Địa chỉ: Tầng 6 Toà nhà Thành Lợi, 249 Nguyễn Văn Linh, Đà Nẵng.
Điện thoại: 02363 822 678 - 0905 102 425
2. Luật sư Phong & Partners tại Sơn Trà
Địa chỉ: 01 Đông Giang, quận Sơn Trà, Đà Nẵng
Điện thoại: 0905 205 624
3. Luật sư Phong & Partners tại Liên Chiểu
Địa chỉ: 21 Trương Văn Đa, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng.
Điện thoại: 0961 283 093
4. Luật sư Phong & Partners tại Ngũ Hành Sơn
Địa chỉ: 03 Chu Cẩm Phong, quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng.
Điện thoại: 0905 579 269
5. Luật sư Phong & Partners tại Cẩm Lệ - Hòa Vang
Địa chỉ: 346 Cách Mạng Tháng Tám, quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng.
Điện thoại: 0901 955 099
Email: phongpartnerslaw@gmail.com
Website: https://phong-partners.com
Fanpage: https://www.facebook.com/phongpartnerslaw
https://www.facebook.com/luatsugioinguhanhson
https://www.facebook.com/luatsusontra
https://www.facebook.com/luatsuquanlienchieu
https://www.facebook.com/LuatsuCamLe