1. Hợp đồng mua bán hàng hóa là gì?

Theo quy định tại khoản 8 Điều 3 Luật Thương mại 2005 quy định: “Mua bán hàng hoá là hoạt động thương mại, theo đó bên bán có nghĩa vụ giao hàng, chuyển quyền sở hữu hàng hóa cho bên mua và nhận thanh toán; bên mua có nghĩa vụ thanh toán  cho bên bán, nhận hàng và quyền sở hữu hàng hoá theo thỏa thuận.” 

Luật Thương mại 2005 không có quy định cụ thể về khái niệm hợp đồng mua bán hàng hóa nhưng về bản chất hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại là một dạng cụ thể của hợp đồng mua bán tài sản, như vậy có thể hiểu rằng “Hợp đồng mua bán hàng hóa là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên bản có nghĩa vụ giao hàng, chuyển quyền sở hữu hàng hóa cho bên mua và nhận thanh toán; bên mua có nghĩa vụ thanh toán cho bên bán, nhận hàng và quyền sở hữu hàng hóa theo thỏa thuận”.

2. Nội dung của hợp đồng mua bán hàng hóa

Nội dung của hợp đồng nói chung là các điều khoản do các bên thỏa thuận, thể hiện quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ hợp đồng. Nội dung của hợp đồng mua bán hàng hóa là các điều khoản do các bên thỏa thuận, thể hiện quyền và nghĩa vụ của bên bán và bên mua trong quan hệ hợp đồng mua bán hàng hóa.

Luật thương mại Việt Nam không quy định hợp đồng mua bán hàng hóa phải bao gồm nội dung bắt buộc nào. Tuy nhiên, ta có thể thấy rằng, một hợp đồng mua bán hàng hóa thông thường phải chứa đựng các nội dung sau:

• Chủ thể hợp đồng.
• Đối tượng của hợp đồng.
• Giá trong hợp đồng.
• Phương thức và thời hạn thanh toán trong hợp đồng.
• Thời gian, địa điểm, phương thức giao nhận hàng hóa.
• Quyền và nghĩa vụ pháp lý của các bên.
• Điều khoản ràng buộc trách nhiệm.
• Thời hạn thực hiện hợp đồng.
• Các trường hợp hủy bỏ hợp đồng, chấm dứt hợp đồng.
• Quy định về bảo mật thông tin trong hợp đồng.
• Các trường hợp vi phạm hợp đồng, trách nhiệm bồi thường thiệt hại, phạt vi phạm hợp đồng.
• Phương thức giải quyết nếu có tranh chấp.

Trong quan hệ mua bán hàng hóa, các bên không chỉ bị ràng buộc bởi những điều khoản đã thỏa thuận với nhau mà còn chịu sự ràng buộc bởi những quy định của pháp luật, tức là những điều khoản pháp luật có quy định nhưng các bên không thỏa thuận trong hợp đồng.

3. Nguyên tắc ký kết, thực hiện, hiệu lực và tính pháp lý của hợp đồng mua bán hàng hóa.

Nguyên tắc ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa:

Theo Điều 24 Luật Thương mại 2005, nguyên tắc về hình thức hợp đồng mua bán hàng hoá được quy định như sau:

• Hợp đồng mua bán hàng hoá được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc được xác lập bằng hành vi cụ thể.
• Đối với các loại hợp đồng mua bán hàng hoá mà pháp luật quy định phải được lập thành văn bản thì phải tuân theo các quy định đó.

Đồng thời, Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015 còn quy định các điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự

• Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
• Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
• Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

Ngoài ra, nếu hợp đồng được ký kết qua phương tiện điện tử thì theo Điều 36 Luật Giao dịch điện tử 2023 thì nguyên tắc giao kết và thực hiện hợp đồng điện tử được quy định như sau:

• Các bên có quyền thỏa thuận sử dụng thông điệp dữ liệu, phương tiện điện tử một phần hoặc toàn bộ trong giao kết và thực hiện hợp đồng điện tử.
• Khi giao kết và thực hiện hợp đồng điện tử, các bên có quyền thỏa thuận về yêu cầu kỹ thuật, điều kiện bảo đảm tính toàn vẹn, bảo mật có liên quan đến hợp đồng điện tử đó.
• Việc giao kết và thực hiện hợp đồng điện tử phải tuân thủ quy định của Luật này, quy định của pháp luật về hợp đồng và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Nguyên tắc thực hiện hợp đồng mua bán hàng hóa:

• Thực hiện đúng hợp đồng

Các bên thực hiện đúng, đầy đủ đối tượng, chất lượng, số lượng, chủng loại thời hạn, phương thức và các thoả thuận khác. Nguyên tắc này đòi hỏi, mọi cam kết, thoả thuận trong hợp đồng đều được cậc bên tôn trọng và bảo đảm thực hiện. Điều đó cũng có nghĩa là không phải chỉ trong quá trình giao kết mà các bên bình đẳng với nhau cả trong quá trình thực hiện hợp đồng thương mại. Nguyên tắc này đặt ra yêu cầu với chính mỗi bên giao kết hợp đồng, họ cần hiểu nrăng, thực hiện hợp đồng là nghĩa vụ của mình.

• Thực hiện một cách trung thực, theo tinh thần họp tác và có lợi nhất cho các bên, bảo đảm tin cậy lẫn nhau

Thực hiện hợp đồng trung thực là một bảo đảm để nguyên, tăc thực hiện đúng được thực hiện trên thực tê. Bởi nêu một trong số các bên thực hiện hợp đồng không trung thực có thể dẫn đến hiện tượng lừa dối đối với một hoặc các bên còn lại trong hợp đồng thương mại. Trong quá trình thực hiện hợp đồng, có thể có nhiều lý do chủ quan, khách quan gây khó khăn cho các bên, các bên cần trung thực và tìm cách cùng tháo gõ, giải quyết trên tinh thần hợp tác và có lợi nhất cho tất cả các bên. Sự tin cậy lẫn nhau cũng là một yếu tố để các bên có thể trung thực, hợp tác với nhau trong quá trình thực hiện hợp đồng thương mại. Nguyên tắc này đặt ra yêu cầu rằng, trong quá trình thực hiện hợp đồng mỗi bân cần quan tâm, tôn trọng quyền lợi của bên kia trong cùng hợp đồng chứ không chỉ biết đến các lợi ích của mình.

• Không được xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác

Nếu trong giao kết hợp đồng thương mại các bên phải bảo đảm không trái pháp luật và đạo đức xã hội thì trong quá trình thực hiện hợp đồng thương mại các bên phải bảo đảm không xâm hại đến lợi ích của người thử ba đó là lợi ích của nhà nước, cộng đồng và các tổ chức, cá nhân khác. Trong ứường hợp việc thực hiện hợp đồng thương mại không thuộc phạm vi các hoạt động thương mại bị pháp luật cấm nhưng lại xâm hại đến lợi ích của nhà nước, cộng đồng và các tổ chức, cá nhân khác thì các bên không được thực hiện các hoạt động đó. Nguyên tắc này lại đặt ra yêu cầu đôi với hại bên rằng, không chỉ biết tới quyền lợi của mình, của bên kia trong hợp đồng mà còn phải quan tâm đến lợi ích của người thứ ba.

Hiệu lực và tính pháp lý của hợp đồng mua bán hàng hóa:

Căn cứ theo điều 401 Bộ luật dân sự 2015 thì Hợp đồng được giao kết hợp pháp có hiệu lực từ thời điểm giao kết, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật liên quan có quy định khác. Việc sửa đổi bổ sung hoặc hủy bỏ phải dựa trên sự thỏa thuận của các bên hoặc theo quy định của pháp luật

Một số điều kiện cần thiết để hợp đồng mua bán hàng hóa có hiệu lực là:

• Các bên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và tự nguyện tham gia hợp đồng
• Giá cả của hàng hóa được các bên thống nhất và không vi phạm quy định của pháp luật
• Hình thức của hợp đồng tuân thủ quy định của pháp luật và thói quen kinh doanh

Hợp đồng mua bán hàng hóa có tác dụng pháp lý từ khi các bên thống nhất về các điều khoản chính của hợp đồng, trừ khi pháp luật quy định khác. Các bên có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng, bao gồm:

• Bên bán có trách nhiệm giao hàng hóa cho bên mua theo thời gian , địa điểm và phương thức đã thỏa thuận trong hợp đồng. Bên bán cũng phải chịu trách nhiệm về số lượng , chất lượng và loại hàng hóa theo hợp đồng
• Bên mua có trách nhiệm thanh toán tiền hoặc tài sản khác cho bên bán theo thời gian, địa điểm và phương thức đã thảo thuận trong hợp đồng. Bên mua cũng phải nhận hàng hóa từ bên bán và kiểm tra chất lượng, số lượng và loại hàng hóa theo hợp đồng

4. Tại sao cần phải nhờ Luật sư tư vấn và soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa?

Hiện nay, nhiều cá nhân, doanh nghiệp thường tìm kiếm và sử dụng các mẫu hợp đồng mua bán hàng hóa sẵn có trên mạng để áp dụng vào hoạt động kinh doanh của mình. Tuy nhiên, việc sử dụng các hợp đồng mẫu này mà không có sự điều chỉnh phù hợp với nhu cầu, đặc thù của từng giao dịch tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý, có thể gây thiệt hại nghiêm trọng về quyền và lợi ích của các bên. Trên thực tế, không ít trường hợp hợp đồng bị tuyên vô hiệu hoặc phát sinh tranh chấp do nội dung sơ sài, thiếu rõ ràng hoặc vi phạm quy định pháp luật hiện hành. Chính vì vậy, việc soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa không thể chỉ dựa trên các văn bản mẫu có sẵn mà cần được xây dựng một cách cẩn trọng, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật liên quan, đặc biệt là Bộ luật Dân sự 2015, Luật Thương mại 2005 cùng các văn bản hướng dẫn thi hành. Hợp đồng phải thể hiện rõ ràng, đầy đủ các điều khoản về hàng hóa, số lượng, chất lượng, giá cả, phương thức thanh toán, thời gian giao nhận, quyền và nghĩa vụ của các bên, cũng như các điều khoản về xử lý vi phạm và giải quyết tranh chấp. Trong quá trình đàm phán và ký kết hợp đồng, các bên có thể gặp phải những điều khoản bất lợi nếu không được rà soát kỹ lưỡng, đặc biệt khi giao dịch với các đối tác nước ngoài hoặc tham gia các hợp đồng có giá trị lớn. Vì vậy, để bảo vệ quyền lợi hợp pháp và hạn chế tối đa rủi ro phát sinh, các doanh nghiệp cần tìm đến các Luật sư chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn, soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa. Việc nhờ Luật sư tư vấn và soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa mang lại cho Quý Khách hàng những lợi ích sau:

• Giải thích rõ ràng nội dung các điều khoản trong hợp đồng sẽ giúp khách hàng hiểu rõ quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của các bên để từ đó đưa ra các thỏa thuận phù hợp với nhu cầu thực tế, bảo vệ tối đa lợi ích hợp pháp.
• Phát hiện và xử lý các lỗ hổng pháp lý, từ đó sẽ rà soát toàn bộ nội dung hợp đồng, phát hiện những điều khoản mâu thuẫn, thiếu sót hoặc có nguy cơ gây tranh chấp để kịp thời chỉnh sửa.
• Hạn chế rủi ro pháp lý trong quá trình thực hiện hợp đồng giúp các bên hạn chế nguy cơ phát sinh tranh chấp, đảm bảo quá trình giao dịch diễn ra thuận lợi.
• Luật sư sẽ điều chỉnh các điều khoản để đảm bảo hợp đồng có tính khả thi cao, đáp ứng được nhu cầu của các bên và phù hợp với thực tiễn hoạt động thương mại.
• Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, một hợp đồng rõ ràng, đầy đủ và hợp pháp sẽ là cơ sở quan trọng để bảo vệ quyền lợi của các bên trước cơ quan tài phán.

5. Công việc của Luật sư tư vấn và soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa gồm những gì?

Luật sư tư vấn các quy định của pháp luật liên quan đến hợp đồng mua bán hàng hóa:

• Cung cấp thông tin về hợp đồng bằng văn bản, hợp đồng điện tử, hợp đồng bằng lời nói và các hình thức hợp đồng phù hợp với quy định pháp luật.
• Làm rõ các loại hợp đồng mua bán hàng hóa (hợp đồng mua bán thông qua đấu thầu, hợp đồng mua bán thỏa thuận trực tiếp, hợp đồng mua bán theo đơn đặt hàng).

• Quyền lợi và nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng (người bán và người mua).
• Tên, số lượng, chất lượng hàng hóa, thời gian giao hàng, phương thức thanh toán, bảo hành hàng hóa, điều khoản về xử lý vi phạm.

• Tư vấn các hình thức xác định giá hợp đồng: Giá cố định, giá điều chỉnh, giá dựa trên các yếu tố thay đổi (biến động giá thị trường, tỷ giá ngoại tệ).
• Đảm bảo hợp đồng rõ ràng về điều khoản thanh toán, các hình thức thanh toán và các khoản chi phí phụ (phí vận chuyển, thuế giá trị gia tăng…).

• Giới thiệu về mối quan hệ pháp lý giữa người bán và người mua, bao gồm các quyền lợi, nghĩa vụ của các bên đối với hàng hóa, giao nhận hàng hóa, thanh toán và giải quyết tranh chấp.

• Tư vấn về quyền lợi và nghĩa vụ của người bán và người mua trong hợp đồng mua bán hàng hóa, như việc giao nhận hàng, đảm bảo chất lượng hàng hóa, thanh toán đầy đủ, và trách nhiệm đối với các thiệt hại phát sinh.

• Tư vấn về giải quyết tranh chấp phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng, bao gồm việc sử dụng hòa giải, trọng tài, hoặc phương thức tố tụng tại tòa án.

Luật sư tư vấn về soạn thảo và điều chỉnh hợp đồng mua bán hàng hóa:

• Soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa theo yêu cầu của khách hàng, đảm bảo nội dung hợp đồng hợp pháp, đầy đủ và phù hợp với quy định của pháp luật và nhu cầu thực tế của từng bên.
• Các điều khoản quan trọng cần soạn thảo: các thông tin về hàng hóa, thời gian giao hàng, giá trị hợp đồng, phương thức thanh toán, quyền và nghĩa vụ của các bên, bảo hành, phạt vi phạm, giải quyết tranh chấp.

• Xem xét hợp đồng đã soạn thảo có đáp ứng đầy đủ các quy định pháp lý không, tránh các lỗ hổng có thể gây tranh chấp trong tương lai.

• Điều chỉnh hợp đồng sau khi các bên có sự thay đổi trong thỏa thuận (thay đổi về thời gian giao hàng, giá trị hợp đồng, phương thức thanh toán, các điều kiện khác).

• Tư vấn các phương án giải quyết đối với các điều khoản mà các bên chưa thống nhất, chẳng hạn như quy trình xử lý khi hàng hóa bị hư hỏng, hay vi phạm các điều khoản về giao hàng.

Luật sư tư vấn về quá trình đàm phán, giao kết và thực hiện hợp đồng:

• Tư vấn cho khách hàng các điều kiện ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa, bao gồm yêu cầu về hình thức hợp đồng, yêu cầu về các tài liệu hỗ trợ, chứng từ liên quan.

• Tư vấn cho khách hàng các chiến lược đàm phán hợp đồng, giúp khách hàng tối đa hóa lợi ích trong khi vẫn tuân thủ quy định pháp lý.

• Tư vấn chi tiết về quyền và nghĩa vụ của người mua và người bán trong hợp đồng, đảm bảo các bên hiểu rõ trách nhiệm của mình khi thực hiện hợp đồng.

• Nếu cần, luật sư sẽ đại diện hoặc hỗ trợ khách hàng tham gia vào đàm phán hợp đồng, đảm bảo quyền lợi tối đa cho khách hàng trong quá trình thương thảo.

Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa:

• Tư vấn các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng như thương lượng, hòa giải, trọng tài hoặc tố tụng tại tòa án.

• Soạn thảo các văn bản pháp lý hỗ trợ việc giải quyết tranh chấp, bao gồm thư mời hòa giải, đơn yêu cầu trọng tài, hoặc các tài liệu pháp lý khác cần thiết cho việc giải quyết tranh chấp.

6. Chi phí thuê Luật sư tư vấn và soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hoá bao nhiêu?

Khi khách hàng tìm đến Luật sư tư vấn và soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóalà đi tìm một đơn vị cung cấp dịch vụ luật sư chuyên nghiệp, có đạo đức, có chuyên môn cao và chịu trách nhiệm với dịch vụ mà luật sư cung cấp. Trên thực tiễn, mỗi đơn vị cung cấp dịch vụ có chính sách về thù lao luật sư (phí dịch vụ luật sư) khác nhau tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố năng lực chuyên môn, kinh nghiệm và tính chịu trách nhiệm đối với khách hàng.

Chi phí thuê Luật sư tư vấn và soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóacòn được căn cứ vào các yếu tố như: Khối lượng công việc mà luật sư phải tiếp nhận, thời gian thực hiện công việc đó (tra cứu tài liệu, gặp gỡ khách hàng,...), mức độ khó và phức tạp của công việc, kinh nghiệm của luật sư, và còn tùy thuộc vào mỗi yêu cầu về công việc của các khách hàng mà có những mức giá khác nhau. Nếu bạn tìm Luật sư tư vấn và soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóađể giải quyết tốt vấn đề pháp lý của bạn đang gặp phải thì đừng bao giờ lấy tiêu chí “phí luật sư thấp” làm cơ sở để lựa chọn. Bạn lưu ý “Tiền nào của nấy” và đừng để “Tiền mất tật mang”, hãy ghi nhớ là bạn cần gì ở Luật sư và Luật sư sẽ mang lại cho bạn kết quả như thế nào.

7. Tìm Luật sư tư vấn và soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hoá ở đâu?

Với kinh nghiệm sâu rộng và sự am hiểu pháp luật trong lĩnh vực tư vấn Hợp đồng mua bán hàng hóa, Văn phòng luật sư Phong & Partners cung cấp toàn diện các vấn đề pháp lý liên quan đến Hợp đồng mua bán hàng hóa bao gồm việc soạn thảo, rà soát, đàm phán và tư vấn các vấn đề tranh chấp phát sinh trong quá trình ký kết và thực hiện hợp đồng, phạm vi cung cấp dịch vụ cụ thể như sau:

• Tư vấn cho khách hàng những quy định của pháp luật liên quan đến Hợp đồng mua bán hàng hóa;
• Soạn thảo và điều chỉnh Hợp đồng mua bán hàng hóa;
• Tư vấn cho khách hàng các điều kiện ký kết, đàm phán Hợp đồng mua bán hàng hóa;
• Theo dõi, giám sát, cố vấn trong quá trình thực hiện Hợp đồng mua bán hàng hóa;
• Tư vấn giải quyết tranh chấp Hợp đồng mua bán hàng hóa (các hướng giải quyết có thể là thương lượng, thỏa thuận trên tinh thần hợp tác của các bên hoặc nhờ sự can thiệp của cơ quan tài phán cụ thể là Trung tâm trọng tài hoặc Tòa án nhân dân có thẩm quyền);
• Ngoài ra, Phong & Partners hỗ trợ, đại diện khách hàng tham gia đàm phán, thương lượng, hòa giải với chủ đầu tư/nhà thầu; Cử luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng trong các giai đoạn tố tụng tại Tòa án, Trung tâm trọng tài.

Phong & Partners chuyên tư vấn và soạn thảo Hợp đồng mua bán hàng hóa sẽ giúp phòng ngừa và hạn chế được những rủi ro pháp lý không đáng có cho các bên, đảm bảo quá trình thực hiện hợp đồng diễn ra suôn sẻ, thuận lợi. Nếu Quý khách hàng mong muốn tìm kiếm luật sư chuyên tư vấn, soạn thảo Hợp đồng mua bán hàng hóa uy tín, tận tâm tại Đà Nẵng, Phong & Partners sẵn sàng hỗ trợ và tự tin cung cấp cho khách hàng các dịch vụ pháp lý một cách tối ưu và hiệu quả nhất.

8. Bài viết/ Hỏi đáp liên quan đến Luật sư tư vấn và soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hoá

Có được khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa có một bên ở nước ngoài không?

Theo quy định tại điểm b Khoản 1 Điều 469 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, Tòa án Việt Nam có thẩm quyền chung trong vụ việc có yếu tố nước ngoài sau:

“Bị đơn là cơ quan, tổ chức có trụ sở tại Việt Nam hoặc bị đơn là cơ quan, tổ chức có chi nhánh, văn phòng đại diện tại Việt Nam đối với các vụ việc liên quan đến hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức đó tại Việt Nam;”

Cũng tại Khoản 1 Điều 470 Bộ luật này quy định, Tòa án Việt Nam có thẩm quyền riêng biệt trong:

• Vụ án tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa có liên quan đến quyền đối với tài sản là bất động sản có trên lãnh thổ Việt Nam. 
• Vụ án mà các bên được lựa chọn Tòa án Việt Nam để giải quyết theo pháp luật Việt Nam hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên và các bên đồng ý lựa chọn Tòa án Việt Nam.

Như vậy, có thể khởi kiện yêu cầu Tòa án Việt Nam giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa có một bên ở nước ngoài nếu thuộc các trường hợp vừa nêu nêu trên.

Dưới đây là KINH NGHIỆM CỦA LUẬT SƯ TRONG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA. Thông tin chi tiết tại: KINH NGHIỆM CỦA LUẬT SƯ TRONG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA